środa, 18 lutego 2015

Ciekawostki literackie

Blogowanie i wymiana myśli między członkami społeczności blogującej mają w sobie tę magię, że jakby od niechcenia zdobywamy nowe umiejętności, dowiadujemy się ciągle nowych rzeczy, trafiamy na strony w sieci, na które sami pewnie nie trafilibyśmy. Tak oto trafiłam na ciekawostki z dziedziny literatury: kaligramy, moskaliki, lepieje czyli miniatury poetyckie, których każdy może sam popróbować.


Kaligramy to, według Wikipedii wiersze, których wersy układają na kształt opiewanego przedmiotu, zwierzęcia osoby.
Nazwa powstała od tomu wierszy francuskiego poety G.Apollinaire'a: Calligrames

(grafika:Wikimedia commons, public domain)

Moskaliki to krótkie rymowane wierszyki, w dwóch pierwszych wersach, zaczynając od sformułowania Kto powiedział, że ... lub podobnego, umieszcza się jakąś opinię, najczęściej zawierającą w sobie nazwę narodu czy plemienia. W trzeciej – groźbę dla tego, kto będzie ją wygłaszał i w czwartej – miejsce, gdzie zostanie ona zrealizowana (zazwyczaj jest to kościół albo inny budynek kościelny).



Pomysł na tworzenie takich wierszyków narodził się w latach 50. XX wieku. Wisława Szymborska pisała, że pierwszy wierszyk ułożyła ona albo poeta Adam Włodek. W 2003 roku ukazała się książka Wisławy Szymborskiej "Rymowanki dla dużych dzieci", która obok limeryków i innych nowych form literackich (m.in. lepiejów), zawiera także zbiór kilkunastu moskalików noblistki.
(portret:Wikimedia commons, licencja CC BY-SA 3.0)




Spróbowałam napisać taki wierszyk na temat czytania:

Kto powiedział, że czytanie stratą czasu
ten narobi sobie w życiu ambarasu.
Kto po książki zaś nie sięga wcale
temu w mózgu dziury zrobią robale!

Lepieje to krótkie, jednozdaniowe, często nonsensowne, groteskowe wierszyki, standardowo składający się z dwóch wersów. Wynalezienie tej formy przypisuje się Wisławie Szymborskiej, natomiast nazwę wymyślił sekretarz poetki Michał Rusinek. Celem lepieja jest ukazanie lepszej alternatywy od jakiejś możliwości.
Moja propozycja jest taka:

Lepiej czytać książki i wzrok nadwerężyć,
niźli na lenistwie czas wolny mitrężyć!

(okładka wydania: http://www.gandalf.com.pl/b/wiersze-wybrane-wislawa-szymborska/)

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz